Z zadbanymi mięśniami kojarzy nam się przede wszystkim muskulatura, czyli świetnie wyrzeźbiona sylwetka – silna i bez tkanki tłuszczowej. Jednak mięśnie mają zdecydowanie więcej tajemnic, część z nich warto poznać w ramach klasycznej lekcji biologii. Czy będzie to wiedza bezużyteczna? Zdecydowanie nie!
Jak zbudowany jest układ mięśniowy człowieka?
Na początek dobrze jest poznać kilka podziałów związanych z mięśniami:
- Można je dzielić np. ze względu na budowę,
- Funkcję, np. zginacze i prostowniki,
- Położenie w ciele – mięśnie tułowia, głowy, grzbietu czy klatki piersiowej,
- Jak również rodzaj przyczepu (dwugłowe, czworogłowe etc.).
Czytaj więcej: Genetyka: dziedziczenie cech
Na lekcji biologii przyda się też elementarna wiedza na temat rodzajów mięśni:
- Szerokie, czyli o dużej powierzchni. Ich zadaniem jest wyściełanie sporych obszarów w ciele, np. jamy brzusznej i klatki piersiowej.
- Okrężne, ułatwiające otwieranie i zamykanie otworów w ciele. Możemy je spotkać zarówno wokół ust, jak i odbytu.
- Krótkie i długie. Krótkie cechują się mniejszym rozmiarem i służą do celów precyzyjnych, a długie uczestniczą w dynamicznych ruchach.
- Dwugłowe, mające dwie części (głowy). Mięśniem dwugłowym jest np. biceps w ramieniu, dzięki któremu możemy przyciągnąć przedramię do ramienia.
- Trójgłowe, analogicznie posiadają trzy części. Triceps znajdujący się w ramieniu odpowiada za prostowanie przedramienia w stawie łokciowym. O ile biceps pomagał w podnoszeniu przedmiotów, tak triceps jest pomocny podczas pchania.
- Czworogłowe, składające się z czterech głów. Najbardziej znany jest mięsień czworogłowy uda, pełniący kluczową rolę podczas chodzenia i skakania.
Podczas nauki nie ominie nas również pakiet informacji związany z trzema rodzajami tkanki mięśniowej:
- Poprzecznie prążkowana szkieletowa, kurcząca się na skutek bodźców z układu nerwowego. To oznacza, że tą tkaną możemy w pełni „sterować”.
- Gładka, zarządzana przez autonomiczny układ nerwowy i nie podlegająca wpływowi woli człowieka.
- Poprzecznie prążkowana serca, które również działają autonomicznie.
Czy mózg jest mięśniem?
Bardzo często można usłyszeć, że „mózg trzeba ćwiczyć tak samo, jak inne mięśnie”. W tym zdaniu jest tylko połowa prawdy – oczywiście warto uczyć się, powtarzać materiał i stymulować mózg nowymi umiejętnościami, ale on sam w sobie mięśniem nie jest. Zamiast miocytów, składa się on z milionów połączeń w postaci neuronów – to zupełnie inna konstrukcja. Przy okazji jest to najbardziej złożony organ u każdego kręgowca!